Ik zie, ik zie, wat hij niet ziet

En de kleur is …. Wie heeft dit spel niet gespeeld? Een leuk spel om met kinderen te doen. Tijdens het wachten op je bestelling in een druk pannenkoeken restaurant. Thuis op een regenachtige middag. We spelen dit spel zonder dat we ons daar bewust van zijn bijna dagelijks. Met volwassenen. En de situatie is …

In ons dagelijks leven, thuis of op ons werk, kijken we met een ‘eigen bril’ naar onze omgeving. Alles wat we zien wordt door deze bril gefilterd. De glazen van de bril zijn geslepen door onze waarden, normen, persoonlijkheid, ervaringen, gewoontes en overtuigingen. Zo kan het dat meerdere mensen naar dezelfde situatie kijken en toch wat anders kunnen zien. En ze hebben allemaal gelijk. Dat is perceptie.

Hoe kijk je?

Stel je de volgende situatie voor: twee collega’s, Harry en Laura, staan verderop in de gang. Je ziet Harry met drukke gebaren praten. Hoewel je niet kan horen wat hij zegt, hoor je dat hij op luide toon praat. Laura staat er stil bij en zegt niets. Wat komt er als eerste in je op? Ze hebben ruzie en Harry is op een ongepaste manier bezig Laura de les te lezen. Ze is met stomheid geslagen. Of, Harry staat vol vuur over iets te praten. Hij is erg enthousiast en gaat helemaal op in zijn verhaal. Harry kennende gaat het vast over de wedstrijd van zijn club gisteravond. Arme Laura, ze houdt helemaal niet van voetbal.

Beide scenario’s kunnen waar zijn op basis van de weinige informatie die je hebt. Toch vul je het plaatje in en trek je conclusies. En wellicht onderneem je actie. Weglopen omdat je er niet betrokken bij wilt raken of omdat jij ook niet van voetbal houdt. Erop af om Harry terecht te wijzen of meepraten over de wedstrijd. Het trekken van de conclusie en daarnaar handelen gaat razendsnel. Aanvullende informatie die je krijgt interpreteer je zo dat het past bij je eerste indruk. Lastig om de situatie nog heel anders te bezien.

Bewust zijn van de bril waardoor je kijkt

Zodra je bewust wordt van deze bril en hoe je situaties beoordeelt, kan je leren anders te kijken. Als je open staat voor de ‘zienswijze’ van anderen en probeert ze te begrijpen, verruim je jouw mogelijkheden om met situaties om te gaan. Je past je gedrag aan, je wordt effectiever.

Kijk eens naar de bovenstaande afbeelding van de vaas van Rubin. Zie je de vaas? Of zie je de twee gezichten? Of zie je beide afbeeldingen? Indien je maar 1 van de mogelijke afbeeldingen ziet en iemand anders laat je de andere mogelijkheid zien, zie je vanaf dat moment beide afbeeldingen. Telkens als je naar de situatie kijkt, zie je beide afbeeldingen. Het is niet mogelijk om de afbeelding die je eerst niet zag niet meer te zien.

Op je werk werkt dit precies zo. Zodra je hebt geleerd hoe je op een andere manier naar je situatie kan kijken, lukt het niet meer om dat niet te doen.
Je hebt vanaf dat moment de keus om te handelen op een manier die past bij de andere manier van kijken.

Wanneer je bewust bent hoe je anders kan kijken, heb je meer mogelijkheden.

Gregory Mehciz